ایاتی که درباره عزت یا ذلت و مشتقاتش صحبت کرده است

ایاتی که درباره عزت یا ذلت و مشتقاتش صحبت کرده به شرح زیر می باشند.
بقره61-85-114-206-228-240-260. آل عمران18-26-62-123-160-192 نساء56-139-158-165-مائده38-54-95
اعراف152-انفال10-63-67-توبه40-71-128-یونس 26-27-65 –هود91-92-یوسف 78-88-ابراهیم47-نحل60-اسراء111-کهف34-مریم81-طه134-حج40-شعراء44-68-104-122-140-159-175-191-217-نمل34-37-78-عنکبوت42-روم5-27-لقمان9-27-سجده6-احزاب25-سبا6-فاطر2-10-28-یس5-صافات180-ص2-9-23-66-82-زمر1-5-37-غافر2-8-فصلت12-41-شوری3-19-رخرف9-دخان42-جاثیه2-37-احقاف2-فتح7-19-قمر42-حدید25-مجادله21-حشر1-24-ممتحنه5-صف1-جمعه1-3-منافقین8-مُلک2

العزیز
واژه((عزیز)) به همراه ((حکیم))
{رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولاً مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ إِنَّكَ أَنتَ العَزِيزُ الحَكِيمُ }البقرة129
پروردگارا! در بین آنان [که در این منطقه قرار می گیرند] پیامبری از خودشان برانگیز که آیاتت را بر آنان تلاوت کند، و کتاب و معارف استوار و سودمند تعلیمشان دهد، و [از هر نوع آلودگی] پاکشان سازد؛ زیرا تو توانای شکست ناپذیر و حکیمی«129»
((عزیز))در ایات زیر امده است
{هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاءُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }آل عمران6
اوست که شما را در رحِم های مادران آن گونه که می خواهد شکل می دهد، جز او هیچ معبودی نیست، توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِكَةُ وَأُوْلُواْ الْعِلْمِ قَآئِمَاً بِالْقِسْطِ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }آل عمران18
خداوند درحالی که [به کارگردانی در همۀ امورِ هستی] قائم به عدالت است، [با زبانِ وحی و نظام استوار آفرینش و وحدتِ حاکمیت در خلقت،] گواهی می دهد که هیچ معبودی جز او نیست، و فرشتگان و دانشمندان نیز [گواهی می دهند که] جز او معبودی وجود ندارد، [معبودی] که توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{إِنَّ هَـذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ وَمَا مِنْ إِلَـهٍ إِلاَّ اللّهُ وَإِنَّ اللّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }آل عمران62
بی تردید این [حقایقی که بیان شد] همان داستان های حق [و درستِ مسیح] است، [و الوهیت و معبود بودنش از دروغ های ساختگی نصاری است،] هیچ معبودی جز خدا نیست، همانا خداوند توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{وَمَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَى لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُم بِهِ وَمَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ }آل عمران126
خداوند، این [وعدۀ یاری] را جز مژده ای برای [تقویت روحیۀ] شما و به خاطر این که دل هایتان به ان [از دغدغه و اضطراب] آرامش بگیرد قرار نداد، و یاری دادن جز از جانب خداوند توانای شکست ناپذیر و حکیم نیست
{إِن تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبَادُكَ وَإِن تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }المائدة118
اگر آنان را [به سبب انتخابِ من و مادرم پس از نبود ما به عنوان دو معبود،] عذاب کنی بندگان تو اَند، و اگر آنان را بیامرزی [حقِ توست و جای اعتراض نیست؛ زیرا] تویی که توانای شکست ناپذیر و حکیمی
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ فَيُضِلُّ اللّهُ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }إبراهيم4
ما هیچ پیامبری را جز به زبان قومش نفرستادیم تا [با آن زبان که مورد فهم همگان است حقایق و معارف الهی را] برای آنان بیان کند، پس خداوند هرکس را که بخواهد [به کیفر تکبّرش در برابر حق] در گمراهی وامی نهد، و هرکس را که بخواهد هدایت می کند، او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ وَلِلّهِ الْمَثَلُ الأَعْلَىَ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }النحل60
برای کسانی که به آخرت ایمان ندارند صفاتِ زشت [و سیرتِ بد] است، صفات برتر و والا ویژۀ خداست، او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
يَا مُوسَى إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }النمل9
ای موسی! به یقین این منم خداوند توانای شکست ناپذیر و حکیم [که بی واسطه با تو سخن می گویم ]
{إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }العنكبوت42
به راستی خداوند می داند که [این بی خِردان] چه چیزهایی را به جای خدا می خوانند، درحالی که توانای شکست ناپذیر و حکیم فقط اوست
فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَى رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }العنكبوت26
لوط [در همۀ زمینه های توحیدی و معنوی] به ابراهیم گروید، [از آن جا که ابراهیم محیط خود را برای تبلیغ دین مناسب ندید به قوم لجوجش] گفت: البته من به سوی پروردگارم مهاجرت می کنم که فقط او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
وَهُوَ الَّذِي يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَيْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الروم27
اوست که آفریدن را آغاز می کند، سپس آن را [بعد از فروپاشیدنش] باز می گرداند، و این [بازگرداندن] برای او آسان تر است، برترین وصف ها در آسمان و زمین ویژۀ اوست، و او خدای توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{خَالِدِينَ فِيهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقّاً وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }لقمان9
درحالی که در آن جاودانه اند، وعدۀ خداوند حتمی و تخلّف ناپذیر است، و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
قُلْ أَرُونِي الَّذِينَ أَلْحَقْتُم بِهِ شُرَكَاء كَلَّا بَلْ هُوَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }سبأ27
بگو: کسانی را که به عنوان شریکان به او ملحق کرده اید به من نشان دهید [تا ببینم آیا صفاتی که در خداوند هست در آن ها وجود دارد؟ یقیناً] چنین نیست؛ بلکه فقط خداوند است که توانای شکست ناپذیر و حکیم است
مَا يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِن رَّحْمَةٍ فَلَا مُمْسِكَ لَهَا وَمَا يُمْسِكْ فَلَا مُرْسِلَ لَهُ مِن بَعْدِهِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }فاطر2
هر [نوع] رحمتی که خداوند برای مردم بفرستد کسی نمی تواند از [رسیدن] آن [به مردم] جلوگیری کند، و هرچه را [از کسی] بازدارد بعد از او هیچ فرستنده ای برای آن نخواهد بود، فقط او توانای شکست ناپذیر است
تَنزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ }الزمر1
[این] کتابی است که از سوی خداوند توانای شکست ناپذیر و حکیم نازل شده است
رَبَّنَا وَأَدْخِلْهُمْ جَنَّاتِ عَدْنٍ الَّتِي وَعَدتَّهُم وَمَن صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }غافر8
پروردگارا! آنان را و هرکس از پدران و همسران و فرزندانشان که درست کارند به بهشت های جاویدانی که وعده شان داده ای درآور؛ زیرا تو توانای شکست ناپذیر و حکیمی
كَذَلِكَ يُوحِي إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكَ اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الشورى3
[وحی سنّت دیرینۀ حق برای هدایت انسان هاست،] این گونه خداوندِ توانای شکست ناپذیرِ حکیم به سوی تو و پیامبرانی که پیش از تو بودند وحی می کند
تَنزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ }الجاثية2
[این] کتابی است که از سوی خداوند توانای شکست ناپذیر و حکیم نازل شده است
وَلَهُ الْكِبْرِيَاء فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الجاثية37
و کبریایی [و بزرگی] در آسمان ها و زمین مخصوص اوست، و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }التغابن18
او دانای نهان و آشکار، و توانای شکست ناپذیر و حکیم است
سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الحديد1
آنچه در آسمان ها و زمین است خداوند را [به پاک بودن از هر عیب و نقصی] می ستاید، او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الحشر1
آنچه در آسمان ها و زمین است خداوند را [به پاک بودن از هر عیب و نقصی] می ستایند، و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الحشر24

اوست ذات دارای همۀ صفات کمال، آفرینندۀ، نوآفرینِ بدون ابزار و الگو، صورتگر، که نام های نیکوتر ویژۀ اوست، آنچه در آسمان ها و زمین است خداوند را [به پاک بودن از هر عیب و نقصی] می ستایند، و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
{رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا إِنَّكَ أَنتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الممتحنة5
پروردگارا! ما را در معرض سلطه و آزار کافران قرار مده! پروردگارا! ما را بیامرز! که یقیناً تو توانای شکست ناپذیر و حکیمی
سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الصف1
آنچه در آسمان ها و زمین است خداوند را [به پاک بودن از هر عیب و نقصی] می ستایند و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ الْمَلِكِ الْقُدُّوسِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ }الجمعة1
آنچه در آسمان ها و زمین است خداوند را که فرمانروا[ی هستی]، و بسیار باقداست و توانای شکست ناپذیر است، [به پاک بودن از هر عیب و نقصی] می ستایند
{وَآخَرِينَ مِنْهُمْ لَمَّا يَلْحَقُوا بِهِمْ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ }الجمعة3
و [نیز او را بر] مردمی دیگر که هنوز به آنان نپیوسته اند [و به تدریج تا قیامت به وجود می آیند برانگیخت]، او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
تَنْزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ }الأحقاف2
[این] کتابی است که از سوی خداوند توانای شکست ناپذیر و حکیم نازل شده است «

واژه ((عزیز)) به همراه(( علیم))
" فَالِقُ الإصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّيْلَ سَكَناً وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَاناً ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ " (الأنعام:96)
شکافندۀ صبح [از پردۀ تاریک شب] است، و شب را مایۀ آرامش، و خورشید و ماه را وسیله ای برای محاسبه و اندازه گیری قرار داد، این است اندازه گیری آن توانای شکست ناپذیرِ دانا
" إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ بِحُكْمِهِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ " (النمل:78)
بی تردید پروردگارت به حکم خود بین بنی اسرائیل داوری می کند، و او توانای شکست ناپذیر و حکیم است
" وَالشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَهَا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ" (يّس:38)
وخورشید [نیز برای آنان نشانه ای است] که همواره به سوی قرارگاهی که ویژۀ آن است حرکت می کند، این تقدیر [و تدبیرِ] توانای شکست ناپذیر و داناست
" تَنْزِيلُ الْكِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ " (غافر:2)
[این] کتابی است که از سوی خداوند توانای شکست ناپذیر و دانا نازل شده است
" فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَى فِي كُلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا وَزَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظاً ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ " (فصلت:12)
پس آن ها را در دو دوره به صورت هفت آسمان به انجام رسانید، و به هر آسمانی نظام مربوط به آن را وحی کرد، و نزدیک ترین آسمان [به زمین] را با چراغ هایی [چون ستارگان] آراستیم، و [از هر نوع آسیبی] محفوظ داشتیم، این [نظام شگفت انگیزِ آفرینش] اندازه گیری خداوند توانای شکست ناپذیر و داناست
" وَلَئِنْ سأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضَ لَيَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ " (الزخرف:9)
واژه ((عزیز)) به همراه(( قوی)) و ((جبار))
" فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا صَالِحاً وَالّذينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَمِنْ خِزْيِ يَوْمِئِذٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْقَوِيُّ الْعَزِيزُ " (هود:66)
چون فرمان ما [بر عذاب آنان] رسید صالح و آنان را که با او ایمان آورده بودند با رحمتی از سوی خود نجات دادیم، و از رسوایی و هلاکتِ آن روز [رهایی بخشیدیم]، همانا پروردگارت نیرومند و توانای شکست ناپذیر است

" اللَّهُ لَطِيفٌ بِعِبَادِهِ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْقَوِيُّ الْعَزِيزُ " (الشورى:19)
خداوند به [همۀ امور] بندگانش دقیق است، هرکه را بخواهد روزی عطا می کند، او نیرومند و توانای شکست ناپذیر است
الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ ۗ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا ۗ وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ " (الحج:40)
هم آنان که ظالمانه از خانه هایشان بیرون رانده شدند فقط برای این که می گفتند: پروردگار ما خداوند یکتاست. و اگر خداوند [ستم و زیان رسانی] برخی از مردمِ [جنایت پیشه] را به وسیلۀ بعضی از مردمِ [مؤمن] دفع نمی کرد هرآینه صومعه ها، کلیساها، کنیسه ها و مساجدی که در آن ها بسیار یاد خدا می شود ویران می شد، به یقین خداوند به کسانی که [دین] او را یاری می کنند، یاری می دهد، بی تردید خداوند نیرومند و توانای شکست ناپذیر است
" مَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ " (الحج:74)
خداوند را آن گونه که شایستۀ قدرشناسی اوست قدرشناسی نکردند، بی تردید خداوند نیرومند و توانای شکست ناپذیر است
" لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ " (الحديد:25)
همانا ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنان کتاب و میزانِ [سنجشِ حق از باطل] نازل کردیم تا مردم [در همۀ امورشان] به عدالت برخیزند، و آهن را که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است پدید آوردیم تا خدا مشخص کند چه کسی او را که غایب از دیده است و رسولانش را در نبود آنان یاری می دهد، به راستی خداوند قوی و توانای شکست ناپذیر است
" كَتَبَ اللَّهُ لأغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ " (المجادلة:21)
خداوند مقرر و قطعی کرده که: یقینا من و پیامبرانم پیروزیم. به راستی خداوند نیرومند و توانای شکست ناپذیر است
" وَرَدَّ اللَّهُ الّذينَ كَفَرُوا بِغَيْظِهِمْ لَمْ يَنَالُوا خَيْراً وَكَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ وَكَانَ اللَّهُ
قَوِيّاً عَزِيزاً " (الأحزاب:25)
خداوند کافرانِ [شرکت کننده در جنگ خندق] را درحالی که به هیچ خیری [از جمله پیروزی و غنیمت] دست نیافتند، با [درونِ آکنده از] خشمشان [از اطراف مدینه به مناطقشان] برگرداند، و [سختی و مشقّت] جنگ را از مؤمنان برداشت؛ خداوند همواره نیرومند و توانای شکست ناپذیر است
" هُوَ اللَّهُ الّذي لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ" (الحشر:23)
اوست خدایی که هیچ معبودی جز او نیست، حاکم و فرمانروای مطلق، بسیار پاک، منزّه از زیان رسانی، ایمنی بخش، چیره و مسلط [بر هرچیز]، شکست ناپذیر، دارای ارادۀ نافذ [بر همۀ موجودات]، صاحب کبریایی و عظمت، و منزّه از آنچه شریک [او قرار] می دهند

واژه ((عزیز)) به همراه(( ذوانتقام))
" إِنَّ الّذينَ كَفَرُوا بآيَاتِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شدِيدٌ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ " (آل عمران:4)
پیش از این برای هدایت مردم فرستاد، و فرقان را [که معیار شناخت حق از باطل است از آسمانِ دانشِ بی نهایتش] فرود آورد، بی تردید برای منکران آیات خدا [به کیفر انکارشان] عذابی سخت است؛ خداوند توانای شکست ناپذیر و صاحب انتقام است
" يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ ۚ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَٰلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ ۗ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ ۚوَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ" (المائدة:95)
ای مؤمنان! درحالی که در اِحرام هستید شکار را نکشید، هرکس از شما عمداً آن را بکشد کفاره ای همانند [جنس یا وزن یا قیمتِ] آنچه کشته از نوع حیواناتِ دامی بر عهدۀ اوست، [به شرطی که] همانندْ بودنش را دو عادل از بین خودتان گواهی دهند، و باید به عنوان قربانی به [حریم] کعبه رسد، یا به جبران آن، [معادل قیمت شکار] به نیازمندان غذا دهد، یا به تعداد نیازمندانی که لازم است غذا دهد روزه بگیرد، تا پیامد تلخ و شوم کارش را بچشد، خداوند از [گناهِ کشتن شکارهای] پیش از این [حکم] گذشت کرد، و هرکس [حکم خدا را در حُرمت شکار در حال اِحرام نادیده بگیرد، و به شکارکردن] بازگردد، خداوند از او انتقام می گیرد، خداوند توانای شکست ناپذیر و دارای انتقام است
" فَلا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ مُخْلِفَ وَعْدِهِ رُسُلَهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ " (ابراهيم:47)
هرگز مپندار که خداوند از وعده اش به پیامبران، [مبنی بر درهم کوبیدن ستمکارانِ نیرنگ باز] تخلّف می کند؛ زیرا خداوند توانای شکست ناپذیر، و دارای انتقام است
" وَمَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ مُضِلٍّ أَلَيْسَ اللَّهُ بِعَزِيزٍ ذِي انْتِقَامٍ " (الزمر:37)
و هرکه را خداوند هدایت کند هیچ گمراه کننده ای برای او وجود نخواهد داشت، آیا خداوند توانای شکست ناپذیر و انتقام گیرنده نیست؟

واژه ((عزیز)) به همراه(( مقتدر))
" كَذَّبُوا بِآياتِنَا كُلِّهَا فَأَخَذْنَاهُمْ أَخْذَ عَزِيزٍ مُقْتَدِرٍ " (القمر:42)
ولی همۀ [معجزات و] آیات ما را انکار کردند، به این سبب آنان را [به عذابی سخت] گرفتیم، گرفتن توانای شکست ناپذیر و نیرومند،

واژه ((عزیز)) به همراه(( حمید))
" الر كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ " (ابراهيم:1)
الف، لام، راء. [این] کتابی است که آن را به سویت فرستادیم تا مردم را به خواست پروردگارشان از تاریکی ها[ی جهل، فساد، گمراهی و تفرقه] به سوی نور درآوری، به سوی [آن نور که همان] راه [خدای] توانای شکست ناپذیر و ستوده [است
" وَيَرَى الّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ الّذي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ هُوَ الْحَقَّ وَيَهْدِي إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ " (سبأ:6)
آنان که از معرفت بهره یافته اند [این مطلب را] می دانند که آنچه از سوی پروردگارت بر تو نازل شده حق است، و به راه خدای توانای شکست ناپذیر و ستوده خصال هدایت می کند
" وَمَا نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلاَّ أَنْ يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ " (البروج:8)
و چیزی از مؤمنان ناپسندشان نبود مگر این که به خداوند توانای شکست ناپذیرِ ستوده ایمان داشتند!«

واژه ((عزیز)) به همراه(( رحیم))
" وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ " (الشعراء:9 , 104 , 122 , 140 , 159 , 175 , 191 )
یقیناً پروردگارت همان خدای شکست ناپذیرِ مهربان است
" وَتَوَكَّلْ عَلَى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ " (الشعراء:217)
و بر خدای توانای شکست ناپذیرِ مهربان توکل کن
" بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ " (الروم:5)
[این خوش حالی] به سبب یاری خدا [است]، [او] هرکس را بخواهد یاری می دهد، فقط خداست که توانای شکست ناپذیر و مهربان است
" ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ " (السجدة:6)
این است [خدای] دانای نهان و آشکار [که] توانای شکست ناپذیر و مهربان [است]
" تَنْزِيلَ الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ" (يّس:5)
[قرآن] از سوی خداوند توانای شکست ناپذیر و مهربان فرستاده شده است
" إِلاَّ مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ " (الدخان:42)
جز کسی که خداوند [او را] مورد رحمت قرار دهد؛ زیرا او توانای شکست ناپذیر و مهربان است

واژه ((عزیز)) به همراه(( غفار)) و ((غفور))
" رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ " (صّ:66)
[اوست] پروردگار آسمان ها و زمین و آنچه میان آن دوتاست، توانای شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده است
" خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لأجَلٍ مُسَمّىً أَلا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ " (الزمر:5)
آسمان ها و زمین را به حق آفرید، شب را به روز می پیچد، و روز را به شب می پیچاند، خورشید و ماه را [جهت سودرسانی به انسان و دیگر موجودات] به کار گرفت، هرکدام تا زمانی معین در حرکتند، آگاه باشید! او توانای شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده است
" تَدْعُونَنِي لأكْفُرَ بِاللَّهِ وَأُشْرِكَ بِهِ مَا لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ وَأَنَا أَدْعُوكُمْ إِلَى الْعَزِيزِ الْغَفَّارِ" (غافر:42)
مرا می خوانید که به خداوند یکتا کافر شوم، و چیزی را که هیچ علم و دلیلی بر [حقانیت] آن ندارم شریک او قرار دهم، درحالی که من شما را به سوی توانای شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده دعوت می کنم
" الّذي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً وَهوَ الْعَزِيزُ الْغَفُورُ " (الملك:2)
آن که مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدامتان نیکوکارترید، فقط او توانای شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده است
"وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَالأنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَلِكَ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ"(فاطر:28)
و نیز از انسان ها و جنبندگان و چهارپایان رنگ های گوناگونی [وجود دارد]، از بندگان خدا فقط اهل معرفت، از [عظمت] او بیم دارند؛ مسلّماً خداوند توانای شکست ناپذیر و بسیار آمرزنده است

واژه ((عزیز)) به همراه(( وهاب))
" أَمْ عِنْدَهُمْ خَزَائِنُ رَحْمَةِ رَبِّكَ الْعَزِيزِ الْوَهَّابِ " (صّ:9)
مگر خزانه های رحمت پروردگارت که توانای شکست ناپذیر و بسیار بخشنده است، نزد آنان است [که منصب نبوت را به هرکه بخواهند ببخشند] ؟!

واژه((عزّ))
" وَاتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لِيَكُونُوا لَهُمْ عِزّاً " (مريم:81)
و به جای خداوند معبودانی انتخاب کردند تا برای آنان مایۀ عزت باشد

واژه((تعزّ))
" قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ " (آل عمران:26) .
[در مقام دعا] بگو: خدایا! ای مالک و فرمانروای همۀ موجودات! هرکه را بخواهی حکومت می بخشی، و از هرکه بخواهی حکومتِ [داده شده] را می ستانی،و هرکه را بخواهی عزت می دهی، و هرکه را بخواهی خوار و بی مقدار می کنی، هر خیری به دست توست، مسلّماً تو بر هر کاری توانایی «26» شب را در روز، و روز را در شب فرومی بری، و زنده را از مرده، و مرده را از زنده بیرون می آوری، و هرکه را اراده کنی بی حساب روزی می دهی

واژه((اعزّه)) و ((اعزّ))
" يَا أَيُّهَا الّذينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ"(المائدة:54)
ای مؤمنان! هرکس از شما از دین خود برگردد [و به آیین های ضد اسلام روی آورَد زیانی به خدا و پیامبر نمی رساند]، خداوند به زودی گروهی را می آورد که محبوب خدایند و خداوند هم محبوب آنان است، در برابر مؤمنان فروتنند و در برابر کافران سرسخت [و قدرتمند]، همواره در راه خدا جهاد می کنند و از سرزنشِ هیچ سرزنش کننده ای نمی هراسند، این احسان خداست که به هرکس بخواهد می دهد؛ خداوند بسیار عطاکننده و داناست
" وَكَانَ لَهُ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصَاحِبِهِ وَهُوَ يُحَاوِرُهُ أَنَا أَكْثَرُ مِنْكَ مَالاً وَأَعَزُّ نَفَراً " (الكهف:34)
صاحب دو باغ که محصول [فراوانی] داشت [مغرورانه] به رفیقش درحالی که با او گفت وگو می کرد، گفت: مال و ثروت من از تو بیشتر است، و از جهت نفرات از تو نیرومندترم
" قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْيَةً أَفْسَدُوهَا وَجَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً وَكَذَلِكَ يَفْعَلُونَ " (النمل:34) .
[ملکۀ سَبا] گفت: البته پادشاهان هنگامی که [با ادوات جنگی و سپاهِ رزمی] به شهری وارد شوند آن را تباه می کنند، و ساکنان عزتمندش را به خواری می نشانند، و [معمولاً] رفتارشان این گونه است

الذله
{وَإِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَن نَّصْبِرَ عَلَىَ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُخْرِجْ لَنَا مِمَّا تُنبِتُ الأَرْضُ مِن بَقْلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَا قَالَ أَتَسْتَبْدِلُونَ الَّذِي هُوَ أَدْنَى بِالَّذِي هُوَ خَيْرٌ اهْبِطُواْ مِصْراً فَإِنَّ لَكُم مَّا سَأَلْتُمْ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَالْمَسْكَنَةُ وَبَآؤُوْاْ بِغَضَبٍ مِّنَ اللَّهِ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُواْ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ ذَلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعْتَدُونَ }البقرة61
و [به یاد آرید] زمانی که گفتید: ای موسی! ما هرگز بر یک نوع غذا [که سال هاست خدا در بیابان برای ما می فرستد] شکیبایی نمی کنیم، از پروردگارت درخواست کن تا از آنچه زمین می رویاند از سبزی، خیار، سیر، عدس و پیازش را برای ما آماده کند؟! موسی گفت: آیا شما می خواهید غذای بهتر را به غذای پَست تر تغییر دهید؟ [با این خواستۀ بیجا و رویگردانی از نعمتِ ویژۀ حق] به شهری درآیید که در آن آنچه را خواستید برای شما آماده است. نهایتاً خواری و مسکنتِ فراگیری بر آنان مقرر شد، و به خشم خداوند [که مستحق آن بودند] دچار شدند، این [سه کیفر] برای این بود که آنان همواره منکر آیات خدا می شدند، و ستمکارانه پیامبران را می کشتند، سبب [این همه جنایاتشان] این بود که [از فرمان های من] سرپیچی داشتند، و پیوسته [از حدود حق] تجاوز می کردند
{ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُواْ إِلاَّ بِحَبْلٍ مِّنْ اللّهِ وَحَبْلٍ مِّنَ النَّاسِ وَبَآؤُوا بِغَضَبٍ مِّنَ اللّهِ وَضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَانُواْ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللّهِ وَيَقْتُلُونَ الأَنبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذَلِكَ بِمَا عَصَوا وَّكَانُواْ يَعْتَدُونَ }آل عمران112
هر زمان و هرکجا یافت شوند خواری و ذلّتِ [فراگیری] بر آنان قرار داده شده، مگر [آن که] به پیوند با خداوند و پیوند با مردم [مؤمن تمسک جویند]، و به خشم خداوند [که مستحق آن بودند] دچار شدند، و مسکنتِ [فراگیری] بر آنان مقرر شد، این [خواری و خشم خدا و مسکنت] بدان علت بود که آنان همواره منکر آیات خدا می شدند، و ظالمانه پیامبران را می کشتند، سبب [این جنایاتشان] این بود که [از دستورهای من] سرپیچی داشتند، و پیوسته [از حدود حق] تجاوز می کردند

الذل
{وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيراً }الإسراء24
و در برابرشان از روی رحمت و مهربانی فروتن باش! و [در دعایت] بگو: پروردگارا! آنان را به پاس آن که مرا در کودکی تربیت کردند مورد مهر و رحمت قرار ده !
{وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيراً }الإسراء111
بگو: همۀ ستایش ها ویژۀ خداست که فرزندی برای خود نگرفته، و در فرمانروایی شریکی نداشته، و نه برای او به سبب ناتوانی سرپرست و یاری بوده است؛ بنابراین او را چنان که شایسته است بزرگ شمار!
{وَتَرَاهُمْ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا خَاشِعِينَ مِنَ الذُّلِّ يَنظُرُونَ مِن طَرْفٍ خَفِيٍّ وَقَالَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ الْخَاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَلَا إِنَّ الظَّالِمِينَ فِي عَذَابٍ مُّقِيمٍ }الشورى45
آنان را مشاهده می کنی که در معرض آتش قرارشان می دهند، درحالی که از شدت خواری سرافکنده اند، و زیرچشمی نگاهی [ترس آلود] می کنند، در آن حال مؤمنان می گویند: همانا زیان کاران کسانی هستند که [همۀ سرمایه های وجودی] خود و کسانشان را در قیامت تباه کرده اند، آگاه باشید! مسلّماً ستمکاران در عذابی پایدار خواهند بود.

وبلاگ حجه الاسلام محمد تقی صرفی پور...